Een arbeidswegongeval is een ongeval dat een werknemer overkomt op de normale weg van en naar het werk. Het vervoermiddel (auto, openbaar vervoer, fiets, e-step, te voet) speelt hierbij geen rol voor de erkenning als arbeidswegongeval. De wettelijk verplichte verzekering arbeidsongevallen dekt de lichamelijke schade die je werknemers oplopen.
De evolutie van arbeidswegongevallen is duidelijk zichtbaar in de statistieken van de afgelopen jaren. Deze cijfers vertellen een verhaal over hoe de mobiliteit van je werknemers jouw bedrijf direct beïnvloedt.
- Tijdens de Coronaperiode (circa maart 2020 – begin 2022): Er wordt meer thuisgewerkt dus er zijn minder arbeidsongevallen.
- Na de Coronaperiode (vanaf circa begin 2022 – heden): Arbeidsplaatsongevallen stagneren en blijven op een lager peil dan vóór Corona, maar arbeidswegongevallen nemen de laatste jaren stelselmatig weer toe door verhoogd woon-werkverkeer.
De toekomst van mobiliteit is duidelijk: de fiets en e-step blijven razend populair. Veel werknemers hebben de voordelen ontdekt (flexibiliteit, kostenbesparing, gezondheid, milieu) en blijven deze vervoersmiddelen gebruiken.
- Fietsvergoeding & Infrastructuur: Sinds 1 mei 2023 is de fietsvergoeding voor alle werkgevers verplicht, wat het succes verder aanjaagt. De uitbreiding van fietssnelwegen en de populariteit van fietsleasing via werkgevers dragen hieraan bij.
- Stijging arbeidswegongevallen: Deze combinatie van factoren leidt tot een merkbare stijging in het aantal arbeidswegongevallen met fietsers en e-steppers. Relatief gezien stijgt het aantal arbeidswegongevallen in het verkeer sterker dan het aantal arbeidsplaatsongevallen.
- De opkomst van de e-step: Een opvallende stijging is vastgesteld de laatste jaren (2017 – 2023) van arbeidswegongevallen in de statistieken met de vermelding "step". Dit is een duidelijke indicatie dat dit transportmiddel enorm in de lift zit. Het aantal arbeidswegongevallen met vermelding van het woord "fiets" blijft relatief stabiel, met een lichte dip tijdens de Coronajaren ’20 en ’21.
Jouw arbeidsongevallenverzekering vertegenwoordigt doorgaans een substantieel (zo niet het grootste) deel van je verzekeringspremies. De recente trends hebben hier een directe impact op:
- Frequentie: Meer ongevallen leiden onvermijdelijk tot meer schadeclaims bij je verzekeraar. Zo zit het aantal letselongevallen met een fiets duidelijk in een stijgende lijn, terwijl de curve van de overige vervoersmiddelen afvlakt.
- Ernst: Ongevallen met fietsers en e-steppers kunnen, afhankelijk van de omstandigheden (snelheid, val, wel of geen helm, aanrijding met zwaarder voertuig), ernstige letsels veroorzaken (denk aan hoofdletsels, breuken). Dit vertaalt zich in hogere medische kosten en langere periodes van arbeidsongeschiktheid, wat de kostprijs per schadegeval doet stijgen.
- Premie-impact en de 'Corona-paradox': Verzekeraars monitoren deze trends nauwgezet. Een aanhoudende stijging in de frequentie en/of de gemiddelde kostprijs van arbeidswegongevallen kan op termijn leiden tot aanpassingen in de premieberekening. Een goede schadestatistiek blijft dus cruciaal!
Momenteel worden de positieve Coronajaren (’20 en ’21, waarin minder ongevallen waren) nog meegenomen in de vijfjarige statistiek die je verzekeraar gebruikt. Maar let op: deze 'goede' jaren verdwijnen binnenkort uit de cijfers. Dit kan leiden tot een significante stijging van je schadestatistiek, en dus potentieel ook van je premie.
Hoewel je niet direct controle hebt over de openbare weg, kun je wel degelijk bijdragen aan een veiligere mobiliteit voor jouw werknemers:
- Bewustwording en veilige keuzes stimuleren:
- Informeer je werknemers over de risico's en het belang van veilig gedrag bijvoorbeeld via intranet, affiches of workshops (helm dragen, zichtbaarheid, verkeersregels respecteren).
- Integreer veiligheid actief in je mobiliteitsplan en promotie van je cafetariaplan.
Preventie en faciliteiten aanbieden:
- Overweeg het aanbieden van fietshelmen of fluohesjes.
- Organiseer (vrijblijvende) trainingen rond veilig fietsgebruik of defensief rijden in de stad.
Correct en tijdig aangifte doen:
- Zorg voor een snelle en correcte aangifte van elk arbeidswegongeval. Een laattijdige aangifte kan leiden tot een weigering door de verzekeraar!
Deze trend is zeker niet onafwendbaar. We zien het bij onze klanten: bedrijven met een alert management, een sterk ontwikkeld preventiebeleid en goed ingelichte werknemers, geruggesteund door een vooruitziend management en gedragen door goed ingelichte werknemers, vertonen zelfs in een urbane context een lage graad van schade. Het loont dus zeker de moeite om constructief samen te werken met je verzekeringspartner.